انیمیشن درمانی نوعی فیلم درمانی و شاخه ای از هنردرمانی است.
انیمیشن درمانی به عنوان یکی از روش های مکمل در رواندرمانی کودک و نوجوان استفاده میشود، این روش به تسریع و تسهیل فرآیند درمان کمک خواهد کرد.
در واقع با فیلم میتوان فرهنگ جامعه را تحت تاثیر قرار داد یا دچار تغییر کرد. اساس انیمیشن درمانی مشابه انتقال مفاهیم به روش قصه و خاطرات است که فرد در این فرآیند بطور غیرمستقیم یاد میگیرد چگونه با اتفاقات روبرو شود و حل مسئله انجام دهد. فیلم به فرد کمک میکند بداند افراد بسیاری در موقعیت و شرایط شبیه او قرار دارند که میتواند از آنها الهام بگیرد.
انیمیشن به دلیل نزدیکی زیاد با دنیای روانی کودک توجه او را جلب میکند و تاثیر بالایی بر او دارد.
در این روش سعی بر این است که بینشی در کودک ایجاد شود که به او در حل مشکلات یا آموزش مهارت ها کمک کند.امروزه کارتونها بر رهاسازي احساسات تاکید میکنند و فنون رهاسازي را به جای سرکوب آنها آموزش میدهند که این امر از مهم ترین عوامل سلامت روان شمرده میشود.
از سوی دیگر کارتون ها فرد را با پذیرش شرایط مختلف ، امیدواری و پیدا کردن راه حل آشنا میکنند که در واقع نوعی آموزش واقعیت پذیری و حل مسئله است.
وقتی فرد بین خودش و مشکل فاصله می اندازد و آن را از دور میبیند به جنبه های مختلف مسئله اشراف پیدا کرده و قدرت بیشتری برای مواجهه با آن خواهد داشت که در انیمیشن درمانی این اتفاق می افتد و کودک از طریق همزادپنداری با قهرمان داستان به آن میرسد.
در تماشای انیمیشن کودک می آموزد بین افکار و احساساتش با واقعیت ها تمایز قائل شود چرا که بسیاری از نگرانی ها و مشکلاتی که فرد با آن مواجه است واقعیت ندارند و نگرش و تفسیر او از مسائل است که میتواند برای او آرامش را به ارمغان آورد.
کارتون ها به کودک و نوجوان کمک میکنند جنبه های مختلف شخصیت خود را بشناسد و با ایجاد باورهای کارآمد تغییرات مثبتی در خود و جهان پیرامونش ایجاد کند.
انیمیشن به مخاطب می آموزد که برای رسیدن به موفقیت بیش از یک راه وجود دارد و درصورت شکست ضمن پذیرش آن، از آن درس بگیرد و از نو شروع کند.
از دیگر مزایای انتخاب انیمیشن مناسب بهبود روابط والد و فرزند است که اهمیت خانواده و پیامد سبک های مختلف والدگری را به ما نشان میدهد.
انیمیشن درمانی چه زمانی مناسب است؟
۱_ وقتی کودک با کارتون ارتباط بگیرد و به صحبت درباره آن علاقمند باشد.
۲_ ادراک کلی کودک درمورد کارتون مناسب باشد.
۳_ بتواند بین داستان و زندگی خود ارتباط برقرار کند.
مراحل انیمیشن درمانی چیست؟
۱_ شناسایی : پیدا کردن شباهت های خود و شخصیت داستان
۲_ تخلیه هیجانی: تجربه هیجان شخصیت که شرایطی مشابه کودک دارد
۳_ بینش: تعریف رابطه بین خود و ماجرا(اگر من جای او بودم...)
۴_ جهان شمول بودن: مشکل من منحصر به فرد نیست و میتوان راه حلی برایش یافت.
گام های انیمیشن درمانی چیست؟
۱_درک دیدگاه کودک
۲_تعریف مسئله و علت های آن
۳_راه اندازهای مسئله
۴_تحلیل فکر، احساس و اعمال شخصیت
۵_بررسی راهکارها و پیامدها
۶_هدف گزینی
۷_تعیین راهکارهای جایگزین
۸_پرورش توانایی های حل مسئله برای استفاده در زندگی
در صورتی که فرزند ما دچار مشکلات رفتاری شدید و اختلال باشد این روش توسط درمانگر درکنار سایر درمان ها به کار می رود .
علاوه بر این، والدین میتوانند درباره کودکان و نوجوانان طبیعی خود برای آموزش مهارت ها و بهبود مسائل رفتاری از این تکنیک در نشست های خانوادگی بهره ببرند.به این منظور انیمیشن مناسب کودک یا نوجوان انتخاب میشود و بعد از تماشای آن درباره برداشتهای فرزندمان و تحلیل او از داستان گفتگو میکنیم و پیام های مدنظر را با او به اشتراک میگذاریم.
نکته: انیمیشن ها ابتدا باید توسط والدین تماشا و تحلیل شود،
در صورتی که با ارزش ها و هنجارهای خانواده همخوانی داشت برای کودک یا نوجوان نمایش داده شود.